Jaren Jackson Jr. nasıl oldu da bir franchise oyuncusuna dönüştü?

Bir franchise oyuncusundan, takımının lideri olmasını, rakip takım savunmalarının en fazla önlem aldığı isim olmasını, skor-ribaund-asist yükünün büyük bir kısmını çekmesini beklersiniz. NBA tarihinde bu tarz oyuncuların genelde oyun kurucular, şutör guardlar veya forvetler olduğunu görüyoruz.

Bir takımın franchise oyuncusu olan pivotlar ise genelde bildiğimiz eski tarz özelliklere sahiplerdir. Misal, Hakeem Olajuwon, Wilt Chamberlain, biraz daha modern oyuna yatkın gibi görünen Tim Duncan… Şu ana dek üçlük atan, adam değişen, pozisyonel oynayabilen bir pivotun (LeBron James ile Kevin Durant bu tanımın dışındalar, Giannis Antetokounmpo da öyle) herhangi bir takımın franchise oyuncusu olduğuna şu ana dek yalnızca bir kez rastladık: Pascal Siakam.

Bunu söylemek için belki erken olabilir fakat Siakam, an itibarıyla Toronto Raptors’ın aradığı franchise oyuncusu. Siakam sonrasındaki isim ise Batı Konferansı’nda Memphis Grizzlies forması giyen Jaren Jackson Jr.

Evet, Memphis Grizzlies, Ja Morant gibi mükemmel bir imaja ve saha içi yetenek repertuvarına sahip olan bir oyun kurucuya sahip ancak bu takımın tüm oyun sisteminin JJJ üzerinden kurgulandığını söylemek yanlış olmayacaktır. Bu savımı birkaç rakamla destekleyeceğim.

Jackson Jr. Memphis Grizzlies’in ana olarak kullandığı 10 hücum silahının dokuzunda takımın en verimli üç isminden biri. Grizzlies’in spot up şutlardan bulduğu 1557 sayının 292’si Jackson’a ait. NCAA kariyerinde Big Ten sınıfında yılın savunma oyuncusu seçilen oyuncu, bu alanda takımının lideri.

Takımının geçiş hücumlarından bulduğu 1572 sayının 192’si, pick and roll sonrası devrilen adamdan ürettikleri 627 sayının 133’ü, hand off setlerinde ürettikleri 424 sayının 99’u, topsuz katlar yoluyla buldukları 443 sayının 121’i de Jaren Jackson Jr.’a ait ve o, bu alanlarda takımının en verimli iki oyuncusundan biri daima.

Yalnızca pick and roll sonrasında topu elinde tutan oyuncu rolünde en az sayı üreten isimlerden biri. Şimdi bu rakamları biraz daha detaylandırmadan ve işin pratik kısmına geçmeden önce çok basit ama etkili beş veriye göz atalım.

2,11’lik boya ve 2,24’lük kulaç açıklığına sahip olan Jaren, 268 kez catch&shoot pozisyonu yakaladı ve %39,6 gibi mükemmel bir isabet ortalamasıyla bu pozisyonlardan 315 sayı çıkardı. NBA’deki çaylak sezonunda maç başına 2,4 üçlük deneyip 0,9 isabet bulurken bu sezon 6,5 denemede 2,5 isabet bulmayı başardı. 58 kez üç sayı çizgisinin dışından izolasyon oynamaya başladı ve bu pozisyonların 23’ünden sayıyla ayrıldı.

“Tamam da çok modern oldu” diyorsanız, onun klasik işlerde de iyi olduğunu gösteren iki veriye göz atalım. Jackson Jr., pick and roll oyunları sonrasında devrilen adam rolünde 107 pozisyonda 133 sayı üretmeyi başardı. Pota etrafında yakaladığı 211 sayı üretme şansından ise 274 sayı çıkarmayı başardı ve bu alanda ligdeki en verimli 10 oyuncudan biri oldu.

Biraz daha kafa ağrıtıp detaylara dalalım. 2,24 kulaç açıklığına sahip bir oyuncunun üçlük çizgisi dışından izolasyon oynaması başlı başına önemli bir şey fakat JJJ, bu işi biraz daha şatafatlı kılıyor.

58 izolasyonun 47’sinde kendisine trap yani tuzak savunması kuruldu. Fakat JJJ, bu 47 pozisyondan %45,7 isabet ortalamasıyla pozisyon başına 0,9 sayı çıkarmayı başardı.

Pick and roll setlerinde topu yönlendiren oyuncu olarak çok etkili olmadığını söylemiştim, bunu belirtme nedenim bu setlerde sadece 19 kez yer alıp 21 sayı çıkarmasıydı. Fakat Jaren, direkt sayı üretimi dışında, perde çıkışında tepeye geçip direkt asist veya asist pası olarak gönderdiği toplardan takımına tam tamına 112 sayı çıkardı.

Pick and pop oynadığı 48 hücumda pozisyon başına 1,25 sayı atarken sola drive edip gönderdiği şutlardan 51 ve topu sağa vurup gönderdiği şutlardan 52 sayı çıkardı.

Eh, New Jersey doğumlu oyuncunun hücumda gerçekten de yapamadığı şey yok. Eksileri var mı? Elbette. Misal, skor üretim içgüdüsü biraz daha yüksek olmalı, boyalı alanda karar verme mekanizmasını geliştirmeli, ribaund alma becerilerini yükseltmeli (115 NBA maçında 4,6 ribaund ortalaması yakaladı) ve saha görüşü geniş olmalı.

Tüm bunlar teknik olarak iki-üç yılda giderilebilecek sorunlar. Savunmaya geçmeden önce Jaren Walter Jackson Jr.’ın sahada yaptığı şeylerin seviyesini yükselten beş temel kavrama kısaca göz atalım.

JJJ, NBA’in en iyi dikey sıçramasına sahip olan oyuncusu değil fakat şut atarken alt vücudundan üst vücuduna transfer ettiği enerji sayesinde bu konuda mükemmel işler yapıyor. Lateral hareketlenmesi hem zamanlama hem de müdahale bakımından iyi olduğundan rakiplerine üstünlük sağladı. İlk adımı “aman aman” seviyelerde güçlü değil fakat hem yerde hem de havada yön değiştirebiliyor. Demek istediğim, hem akıcı hem de patlayıcı bir atletizme sahip. Parmak hassasiyeti geniş ve bu sayede bir uzuna göre müthiş bir top hâkimiyet yeteneği (1,7 top kaybı ortalamasına sahip) var. Son olarak, en sevdiğim, 2,24’lük kulaç açıklığını inanması güç bir hızdaki şut mekanizmasında adeta yay gibi kullanıyor. Böylece karşısındaki oyuncunun kendi şut açısını kapatmasını engelliyor.

Şimdi bir de ona 2018 NBA Draftı’nda “lottery pick olur bu çocuk” etiketini kazandıran savunma performansına göz gezdirelim kısaca. Bu arada, Jackson, müthiş bir savunma oyuncusu değildi fakat pozisyonelliği onu değerli kılıyordu. Zira NCAA’deki tek sezonunda Big Ten sınıfında en iyi savunma beşine seçilirken en iyi savunma oyuncusu ödülünü kazanıyordu.

Memphis Grizzlies, NBA’in en verimli savunma yapan 14. takımı. 7847 pozisyonda rakiplerine 7748 sayı verdiler bu sırayı alırlarken. Taylor Jenkins’in ekibinin savunma sistemindeki temel taşlar, pick and roll sonrasında iyi bir zamanlamayla kayma yapmaya ve rakibin geçiş hücumunda yarı sahaya en hızlı şekilde yerleşmeye dayanıyor.

Takımda JJJ dışında Ja Morant, Brandon Clarke, Josh Jackson, Dillion Brooks gibi koş koş koş oyununu çift yönlü olarak etkili oynayabilen isimler bulunduğu için bu konularda sorun yaşamıyorlar. Jaren’ın rolü ise biraz daha kritik. Zira o hem adam değişiminde hem koş koş koş oyununda hem de pota etrafı korumada takımın kemiği.

Bu sezon maç başına 1,6 blok yapan JJJ, 378 kez adam değişim savunması içerisinde bulundu ve rakibine %39,6 isabet ortalaması vererek pozisyon başına rakiplerine 0,89 sayı verdi. Bu alanda ligin en iyi dördüncü uzunu Jackson Jr.

Boyalı alan etrafında rakiplerine 128 pozisyonda 130, post up’ta 44 pozisyonda 49 ve 67 izolasyonda 67 sayı verdi. Bence onun savunmasını en özel kılan şey, şut konusunda.

109 kilogram ağırlığında olan ve NBA’de ikinci sezonunu geçiren Jackson, 177 catch&shoot pozisyonunda savunmadaydı ve rakiplerine yalnızca %36,4 isabet yüzdesi verdi. Takımının potasında bu sayılardan 191 sayı görülmesine neden oldu yalnızca JJJ. Yani biraz önce bahsettiğim özellikelriyle boyalı alanda uzunları savunduğu, potayı koruduğu, adam değiştiği savunma repertuvarında şutörleri de etkisiz hâle getirdi birçok kez.

Jackson henüz 20 yaşında ve sahanın her iki tarafında da neredeyse yapamadığı şey yok. 2,24’lük kulaç açıklığıyla boyalı alanı domine ederken bazen 1,95'lik şutör gibi üçlük atıyor, top sürüyor. Sakatlıklarda ne gibi şeyler yaşar, istikrarını koruyabilir mi, gelişim eğrisi nasıl olur bilinmez fakat yukarıda aktardığım bilgilerin ilk satırlarda anlattığım franchise oyuncusu tanımıyla örtüşmesi, La Lumiere Lisesi’nde ciddileşen hikâyesinde Jaren Jackson Jr.’ı an itibarıyla bir NBA takımının yıldız oyuncusu konumuna getiriyor.

NBA’deki süper yıldızlar arasına girebilir mi? Bekleyip göreceğiz.