NBA’de geçtiğimiz sezonun gizli sayıları ve gölgede kalanları

Hidden Figures, yani Gizli Sayılar adlı film Katherine G. Johnson, Dorothy Vaughan ve Mary Jackson adındaki üç kadının fazla dillendirilmeyen ama tarihte önemli bir yeri olan hikâyesini anlatır. Bu üçlünün hem siyahi hem de kadın olmaları nedeniyle yaşam koşulları 1960’ların Amerika’sında kısıtlıdır. Ancak söz konusu üçlü, buna rağmen NASA’nın önemli bir projesinde yer almaya çalışırlar. Uzay ve bilimlerinin derinliklerindeki sorunları müthiş zekâlarıyla çözmeye çalışan bu kadınlar, John Glenn'in Dünya yörüngesine çıkan ilk Amerikalı astronot olmasındaki temel bilgileri oluşturmuşlar ve birçok sorunu çözmüşlerdir. Roket, astronot seçimi, sıfır yer çekimli ortamda antrenman gibi işin görünen kısımları yapılırken sayılar ve hesaplamalar NASA için büyük bir bilinmezlik içeriyordu ancak bu üçlü, pratik zekâları sayesinde sorunları gayet rahat bir biçimde çözmeyi başardı…

Bu yazımızda bahsedeceğimiz bazı istatistik değerleri ise yukarıdaki hikâyeyle biraz benzer. Klasik olarak ribaund, sayı ve asist değerlerinin yanı sıra maç sonrası istatistik bölümlerinde ‘’advanced’’ olarak kategorize edilen bazı değerlere ve o değerlerin lider isimlerine bakarak gizli sayıları inceleyeceğiz.

Geride bıraktığımız sezonun en skorer oyuncusu 78 maçta 2818 sayı atarak 36,1 sayı ortalaması yakalayan ve MVP yarışını ikinci sırada tamamlayan James Harden oldu. Paul George ise 77 maçta 28 sayı ortalaması yakalayarak ikinci oldu. Giannis Antetokounmpo 27,7, Joel Embiid 27,5 ve Steph Curry 27,3 sayı ortalamalarıyla ilk beşi tamamlayan isimlerdi.

Peki oyuncular 100 pozisyon başına kaç sayı atıyorlar? James Harden bu alanda 48,2’yle liderliğini korurken Giannis Antetkounmpo 39,3, Joel Embiid 38,6, Steph Curry 38,5 ve Kawhi Leonard 37,5 ile ilk beşi tamamlıyor. Maç ortalaması baz alındığında ikinci sırada olan George, bu kategoride 35,5’le dokuzuncu sırada.

Her iki kategoride de dikkat çeken bir isim var: Devin Booker. Formasını giydiği Phoenix Suns başarısız bir sezonu geride bırakırken Booker, oynadığı 64 maçta %46,7 isabet oranıyla 26,6 sayı ortalaması yakaladı ve bu alanda lig yedincisi oldu. 100 pozisyonda ürettiği yakaladığı sayı ortalaması ise 36,2 ve oyuncu bu alanda altıncı sırada.

Bu verilerin yanı sıra ilginç bir anekdot, yıldız pivot Blake Griffin üzerinden verilebilir. 2010-2011 sezonundan beri ligde olan ve smaçlarıyla akıllara kazınan Griffin, geçtiğimiz sezon 522 üçlük denedi ve bunların 189’unda isabet buldu. Yıldız uzun, kariyerinin ilk dört sezonunda üç sayı çizgisinin gerisine dahi çıkmıyordu.

Bir diğer uzun Brook Lopez, kariyerinin ilk sekiz sezonunda 3/32 ile üçlük atmıştı. Lopez geçtiğimiz sezon ise 187/512 ile üçlük attı. Bu iki oyuncunun üç sayı denemesinde geride bıraktığı isimlerden bazıları şunlar: Joe Ingles, Trae Young, Kyle Lowry, Evan Fournier, CJ McCollum, Trevor Ariza, Kyle Kuzma, Kyrie Irving, Devin Booker ve Jamal Murray.

Ribaund konusu NBA tarihi boyunca uzun forvetler ve pivotlar için önemli kriterlerden birisi olmuştur. Ancak, pace&space basketbolunun önem kazandığı, üç sayı setlerinin yaygınlaştığı ve adam değişim savunmasının yapıldığı modern dönem oyununda ribaund farklı bir nitelik kazandı. Kısa ribaundlar takımların hücuma çıkmasını kolaylaştırırken uzun ribaundlar, bir potadan diğer potaya yapılan geçiş hücumlarıyla değerlendi.

Geçtiğimiz sezon maç başına 15,6 ribaund alan Andre Drummond bu alanda lider. Joel Embiid 13,6, DeAndre Jordan 13,1, Rudy Gobert 12,9 ve Clint Capela 12,7’yle ilk beşi tamamlayan isimler oldular. Kısa oyunculardan Russell Westbrook 11,1’le genelde onuncu, kısa pozisyonlarında birinci sırada bulunuyor. İşe 100 pozisyon üzerinden alınan ribaundlara baktığımızda ise ortaya bambaşka bir tablo çıkıyor.

Maç başı ortalaması 8,6 olan ve bu alanda lig 21’incisi olan Ed Davis, 100 pozisyon üzerinden değerlendirilen kategoride 22,8’le üçüncü. Keza ilk kategoride 11,1’le lig dokuzuncusu olan Hassan Whiteside, ikinci kategoride 23,8’le lider. Willy Hernangomez ise çok daha ilginç bir örnek. İlk kategoride 5,4 ribaund’la 70’inci olan Hernangomez, 100 pozisyon üzerinden değerlendirilen kategoride 18.6’yla dokuzuncu sırada.

Asistler, bir takımın kaderini belirleyebilir. Eğer skor yönü kuvvetli ama pas yeteneği zayıf olan bir oyun kurucunuz varsa uzunlarınız modern anlamda oyun kurabilmeli ancak hem skor hem de pas yeteneği elite yakın bir oyun kurucuya sahipseniz işiniz çok daha kolay. Tabi Russell Westbrook gibi skorer olan ve asist yönü güçlü bir oyun kurucunun ‘’berbat’’ true shooting – daha sonra değineceğiz – istatistiklerine sahip olması, onu diğerlerinden olumsuz anlamda ayırıyor.

Russell Westbrook maç başına 10,7 asistle bu alanın lideri. Kyle Lowry 8,7, Chris Paul 8,2, Trae Young 8,1 ve Ben Simmons 7,7’yle ilk beşi tamamlıyorlar.

Modern oyunda üç sayılık atışların uzun oyuncular için önemli olduğundan bahsetmiştik ancak asistler de uzunlar için bir o kadar önem kazandı. Örneğin Denver Nuggets’ın yıldız pivotu Nikola Jokic 7,3 asist ortalamasıyla lig sekizincisi. Jokic bu ortalamayla takımındaki asistlerin %37’sini yapmış oldu.

Golden State Warriors’ın yıldızı Draymond Green ise 6,9 asist ortalamasıyla bu alanı 11. sırada bitirdi. Warriors’ta Steph Curry, Klay Thompson ve Kevin Durant gibi önemli pasörler varken Green, takımın toplam asistinin %26,8’ini yaptı.

Basketbolu yakından takip etmiyor veya takip etmenize rağmen bu derin istatistiklere bakmıyorsanız true shooting’in ne demek olduğunu bilmiyor olabilirsiniz. True shooting, yani gerçek atış yüzdesi; oyuncunun top kullanırken verimini ölçen bir istatistiktir. Bir oyuncunun iki sayılık atış yüzdesi, serbest atış yüzdesi ve üç sayılık atış yüzdesi baz alınır ve maçtaki önemli anlarla birlikte true shooting yüzdesi oluşturulur.

Pivotlar bu verinin genelde lideri olurlar. Çünkü çoğu pivot boyalı alana gömülüdür ve genelde isabetli sonuçlanma ihtimali yüksek olan pozisyonlarda potaya hücum ederler. Geçtiğimiz sezon bu kategoriyi öne çıkan isimler şu şekildeydi: Dwight Powell: %68,2, Rudy Gobert %68,2, DeAndre Jordan %67,4, Thomas Bryant %67,4 ve Clint Capela %65,8.

Kısa oyunculara göz atacak olursak Joe Harris %64,5’le altıncı, Steph Curry %64,1’le sekizinci, Danny Green %63,2’yle 13. ve James Harden %61,6’yla 21. sırada. Şimdi de bu kategoriye önemli oyuncuların verileri ışığında bakalım: