Boksun efsaneleri #25: Vitali Klitschko | Başkan

Kiev’de hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Kiev yarın yeni bir dünyaya uyanacak. İnsanlar balkondan baktıklarında şehirlerini, aynaya baktıklarında kendilerini tanıyamayacak.

Şehrin sokakları boş, havada bir sis bulutu, ortam gergin, meydanlar insanlarla, insanlar öfkeyle dolu. Gökyüzü gri, yerler kül rengi, yüzler isli, insanlar sinirli… Binalar yanıyor, molotof kokteylleri havada uçuşuyor, insanlar ölüyor. Maidan meydanında 2,01 metre boyunda dev gibi bir adam polis şiddetine maruz kalan göstericileri sakinleştirmeye çalışıyor. Adam aslında tarafını çok eskiden göstericilerden yana belirtmiş ama o gün orada sakinlik çağrısı yapmak bile tepkiyle karşılanıyor.

21 Kasım 2013’te Ukrayna hükümeti AB ile anlaşmasını askıya aldığını duyurdu. 24 Kasım’da Avrupa yanlıları sokağa çıktı ve polisle çatıştı. Maidan Nezalezhnosti yani Özgürlük Meydanı’nda gerçekleşen gösteriler Euromaidan ismini aldı. Maidan kelimesi Osmanlı döneminden Ukrayna’ya miras kalmıştı. 2013 yılının Aralık ayında Başkan Yanukovych’in Rusya baskısıyla Avrupa Birliği ile yapılan ticaret anlaşmasından geri çekilmesiyle başlayan süreç, 16 Ocak 2014 tarihinde Yanukovych’in protesto hakkını sınırlayan kanunu imzalamasıyla iyice gerildi. Bunun üzerine çok sayıda gösterici meydanlara inerek polisle çatıştı. Özgürlük Meydanı’nda insanlar iki ay boyunca barikatlar kurarak protesto yaptı. Sonrasında olaylar tırmandı. Göstericiler polise taşlar atmaya otobüsleri yakmaya başladı. Tüm bu çatışma sırasında yüzlerce kişi hayatını kaybetti. Direniş sonuç verdi. 28 Ocak’ta kanun yürürlükten kaldırıldı.

Tüm bunlar olurken iktidara karşı gelen vatandaşların bir lider figürüne ihtiyacı vardı. Yolsuzlukla mücadele eden halkın aradığı isim güçlü ve parasını halkın üzerinden değil kendi elleriyle kazanan birisiydi. Dünya Ağır Sıklet Boks Şampiyonu Vitali Klitschko aradıkları isimdi. 2004 yılında Turuncu Devrim’de hayal kırıklığına uğrayan halk politikacılardan bıkmıştı. Kolundaki pahalı saati, sürdüğü son model arabayı nasıl kazandığını bildikleri bir adama güven duymaları daha kolay oldu. Görev zordu ama Klitschko kararlı ve sakindi. Ona göre Yanukovych’in düşmesi Ukrayna halkının zaferi olacaktı. Vitali, twitter hesabından “ Arkadaşlar, Maidan’a gelen herkese teşekkürler ediyorum. Henüz Maidan’a gelmeyenlere ise bir çift sözüm var. Şimdi bize katılın!” diye bir açıklama yaptı. “Bugünkü sistem halkın tamamına değil, bir klana, bir aileye hizmet ediyor” diyerek değişimin gerekliliğini ortaya koydu. Bu değişim için aşırı milliyetçi tavrıyla bilinen Oleh Tyahnybok ile aynı sahneyi paylaştı. Bu konu kendisine sorulduğunda “Yumruk atabilmek için parmaklarınızı bir araya getirmelisiniz. Tüm güçlerimizi birleştirmeliyiz. Kazanabilmemizin tek yolu bu” cevabını verdi. Vitali’nin ifadesiyle o dönem hapiste yer alan eski başbakan Yulia Tymoshenko’nun temsilcisi gibi olan Yatsenyuk’u da sayarsak bu üçlünün bir araya gelmesini sağlayan üç şey vardı. Bunlar; ekonomik durumun belirsizliği, Ukrayna’nın geleceğini Avrupa entegrasyonunda görmeleri ve otoriter rejime karşı olmalarıydı. Sonunda kazanan Vitali Klitschko ve göstericiler oldu. 22 Şubat 2014’te Parlamento Yanukovych’in başkanlıktan azledilmesini oyladı. İki gün sonra eski başkan için yakalama kararı çıktı. Fakat bu kararın sonuçları da ağır oldu. Bu gelişmeleri Rusya’nın Kırım’ı işgal edip topraklarına katması izledi. 2010 yılında kurduğu UDAR (Ukrayna dilinde yumruk demek) isimli partiyle meclise giremeyen Vitali, 25 Mayıs 2014’te Kiev Belediye Başkanlığı’na seçildi hala bu görevi sürdürüyor.

Vitali 1971 yılında Belowodsk, Kırgızistan’da doğdu. Dört buçuk yıl sonra da kardeşi Wladimir dünyaya geldi. Babası Hava Kuvvetleri Subayı Rodionowitsch Klitschko annesi ise bir öğretmen olan Uljanowa Klitschko’ydu. 1985 yılında Klitschko’lar Kiev’e taşındı. Vitali ve arkadaşları ilkbaharda serinlemek için Dinyeper nehrine girerken 60 mil ileride Çernobil faciasının yaşandığından habersizdi. 13 yaşında boksa başladı ama o daha çok vücut geliştirmeci Arnold Schwarzenegger’e özeniyordu. Bir yandan da pilot olma hayali vardı fakat hava kuvvetlerinde henüz onun sığabileceği bir kokpit yapılmamıştı.

Vitali Klitschko kariyerine kick boks ile başladı. Dört kez profesyonel ve iki kez amatör olmak üzere toplamda altı kez kick boks dünya şampiyonu oldu. Boksa geçtikten sonra da başarılı oldu. Amatör kariyerinde 1996 Atlanta Olimpiyatları’na gidecek kadroda yer alıyordu. Kardeşi Wladimir 91 kilo, kendisi 91+ kiloda dövüşecekti. Aynı yıl doping kullandığı gerekçesiyle 2 yıl bokstan men edildi. Olimpiyatlara gidemedi. 91 kiloya düşmekte zorlanan kardeşi ağabeyi yerine 91+ kiloda olimpiyatlara gitti ve altın madalya kazandı. Vitali Klitschko otobiyografisinde doping olayıyla ilgili şunları söyledi “Ayağımda kick boks günlerimden kalma bir sakatlık vardı. Ukraynalı bir doktora gittim. Bana iyileşmemi sağlayacak bir şey verdi ama doping listesinde olup olmadığını kontrol etmemişti.”

Profesyonel boks kariyerinde 47 maçta sadece iki defa ringden mağlup ayrıldı. Hiçbir zaman knock down olmadı. Ayakkabı numarasını hiçbir seyirci öğrenemedi, sırtı kanvasa değmedi. Kaybettiği iki maçta da sakatlık nedeniyle maçı yenik tamamladı. İlkinde Chris Byrd’e mağlup olurken Harold Lederman’ın skor kartında 88-83 öndeydi. Omzunda meydana gelen bir yırtık dokuzuncu raunttan sonra devam edememesine neden oldu. İkinci yenilgisi en ünlüsü oldu. Lennox Lewis karşısında üçüncü rauntta bir sağ aldı. Bu sağ onun kaşını açtı. Altıncı raunttan sonra maç doktor kararı ile durduruldu ve Vitali yenik sayıldı. Harold Lederman’ın kartına göre maç o ana kadar 57-57’diydi.

Vitali kariyeri boyunca bir şampiyon olarak nam saldı. 2000’lerden sonra kardeşi ile birlikte kurdukları ağır sıklet hanedanlığı on yıllık bir periyodun boks tarihine Klitschko Dönemi olarak geçmesini sağladı. 2011 yılının Temmuz ayında kardeşi Wladimir’in David Haye’i mağlup etmesiyle dört büyük federasyondaki tüm kemerler Klitschko’lara ait oldu. WBA, WBO ve IBF Wladimir’de WBC kemeri de Vitali’deydi. Annelerine verdikleri sözün bir gereği olarak iki kardeş hiçbir zaman karşılaşmadı. İkili boks tarihinde ağır sıklet unvanlarına aynı anda sahip olan kardeşler olarak tarihe geçti.

Vitali kariyerinde Juan Carlos Gomez, Chris Arreola, Kevin Johnson, Shannon Briggs, Odlanier Solis, Tomasz Adamek, Derek Chisora gibi isimleri mağlup etti. Kariyerinin son maçında Manuel Charr’ı nakavt etti. Boksu bıraktıktan sonra WBC tarafndan “Champion Emeritus” (Fahri Şampiyon) olarak ilan edildi. Bunun anlamı Vitali’nin boksa döndüğü anda o dönemin şampiyonu ile maç yapma hakkının saklı tutulmasıydı. Kariyeri boyunca 45 galibiyetin 42’sini nakavtla kazandı. Doktora sahibi bir boksör olarak ringin dışında da başarılı olduğunu gösterdi. Dr. Ironfist (Doktor Demir Yumruk) lakabını bu şekilde aldı. Almanca, Rusça ve İngilizce dillerini konuşması onu diğerlerinden farklı kılan özelliklerinden sadece birisiydi. Kardeşi ile birlikte kurdukları Klitschko Vakfı aracılığı ile birçok sosyal sorumluluk projesine imza attı.

Ring dışındaki kariyeri, ülkesi için verdiği savaş, idealist kişiliği ve vizyoner fikirleri onu spor tarihinde önemli bir noktaya taşıdı. Muhammed Ali, Didier Drogba gibi sporcuların savaş karşıtlığı onları dünya kamuoyunda saygıdeğer bir konuma getirdi. Vitali’nin yaptığı şey sadece aktivist bir söylem değildi. Vitali sahaya indi lideri olduğu güruhtan tepki görme pahasına sükuneti tavsiye etti. Yumruklarını çok iyi kullanabildiği halde kelimeleriyle bir şeyleri değiştirmeyi denedi. Bu konuda ne kadar başarılı oldu, bunları ne kadar doğru şekilde yaptı; bunu Ukraynalıların değerlendirmesi daha doğru olacaktır. Ama inandığı bir ideal uğruna elini taşın altına koyan Vitali’nin yaptıkları bahsedilmeye değerdi. Ringde yumruk atmak onun için daha kolaydı, o zoru seçti.