"James Amca"nın takımı kazandı

Şıpır şıpır akıyor damlalar Matthew Holland’ın üzerinden. Oturduğu tahta sandalyenin altında küçük bir su birikintisi oluşmuş bile. O ise sırılsıklam olmasına karşın, yanında takım kaptanı Dara Alizade’yle beraber büyük bir gururla yanıtlıyor medyanın sorularını: “Yarış boyunca taktiğimize sadık kaldık. İki teknenin kürekleri çakıştığında bile biz daha iyi durumdaydık. Yine de bitişe gelene kadar 'Kazandık.' diyemedim.” Holland’ın gururunun haklı sebebi, Cambridge Kürek Takımı’nın Boat Race 2019 şampiyonluğunda dümenci olarak üstlendiği rol. Sırılsıklam olmasının sebebi ise henüz beş dakika önce takım arkadaşlarının geleneklere sadık kalarak onu Thames Nehri’nin soğuk sularına fırlatması...

Türkiye’de Oxford-Cambridge Kürek Yarışı olarak bilinen Boat Race, İngiltere'nin başkenti Londra’yı ikiye bölen Thames Nehri’nde mart ayı sonunda ya da nisan ayı başında bir pazar günü öğleden sonra düzenleniyor. Britanya’nın en köklü iki üniversitesinin erkek ve kadın sekiz tek kürek takımları 4.2 millik (yaklaşık 6.8 kilometre) parkurda yarışıyor ve bu etkinliği nehir kıyısında 250 bin, televizyon başında ise 5 milyondan fazla kişi izliyor.

Boat Race 2019’da hem erkeklerde hem kadınlarda Cambridge Üniversitesi favoriydi. Ancak 14 Mart’ta kadroları açıklanınca yarışa farklı bir hava geldi. Çünkü Cambrigde sekiz teklisinin ikinci kürekçisi 2000 ve 2004 olimpiyat şampiyonu, 46 yaşındaki James Cracknell’dan başkası değildi. Cracknell tüm ülkede tanınan bir isimdi ve komple sporcuydu. 2004’ten sonra kürekle Atlas Okyanusu’nu geçmiş, Güney Kutbu yarışına katılmış, çöl maratonu koşmuş ve triatlona da bulaşmıştı.

Cracknell geçen yıl insan evrimi üzerine yüksek lisans yapmak için öğrenci olarak üniversiteye dönünce Boat Race’te yarışma fırsatı da önüne gelmişti. O da bu fırsatı kaçırmadı. Onun isminin duyulması, alışılmışın dışında bir medya ilgisine sebep oldu. Boat Race’ten önceki üç haftada Britanya spor medyası Crakcnell’ın peşine düştü. Gazete, TV ve radyolarda bol bol rastladık kendisine. Hatta takım arkadaşlarından 20-25 yaş büyük olması sebebiyle "Uncle James" (James Amca) yakıştırması yapıldı kendisine.

İki takım yarış öncesi son haftayı Thames Nehri’nde son idmanlarını yaparak ve medyaya konuşarak geçirdi. Geçen cuma Putney semtindeki Thames Rowing Club’daki basın toplantısı öncesi Cracknell röportaj vermeye devam ediyordu. Ancak toplu basın toplantısında Cambridge Takımı’nı kaptan Dara Alizade, dümenci Matthew Holland ve antrenör Rob Baker temsil etti. Elbette Cracknell da soruldu onlara. Holland “İlk idmanda önce birkaç dakika gözlerime inanamadım. Onunla aynı takımda bulunmak bizim için büyük fırsat. Ne kadar büyük bir profesyonel olduğunu kısa süre içinde gördük.” diyerek duygularını açıkladı. Antrenör Baker da Cracknell’ın -bir radyo kanalında boşanacağını açıklaması dahil olmak üzere- medya ilişkilerini ne kadar ustaca yönettiğinden bahsetti.

Geçen yılki yarışı üç boy farkla kaybeden Oxford Takımı'nın çeyrek asırlık antrenörü Sean Bowden ise temkinliydi. Kadrolar açıklandıktan sonra, pek görülmemiş şekilde, sıvıryacı ve dümenci dahil beş kişiyi değiştirmişti. “Bize bu yıl %20 şans veriliyor. Elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışacağız.” diye konuştu, takımına daha önce 12 şampiyonluk kazandıran Bowden. Kendisiyle toplantı sonrası sohbet ederken 1997 ve 1998’de İstanbul’da katıldıkları yarışları sordum. “Aradan çok uzun zaman geçti. Haliç’te yarışmıştık. Şartlar çok farklıydı elbette. Buna karşılık iki yarışı da kazanmıştık.” diye yanıtladı tecrübeli antrenör.

Cuma günü kadınlar yarışının basın toplantısı da vardı. 1964’ten beri düzenlenen kadınlar yarışı ancak 2015’te Thames Nehri’ne terfi etti ve erkeklerle aynı gün yapılıyor. Kadın takımlarının dikkati çeken özelliği ise sadece lisans ve yüksek lisans değil doktora öğrencilerinin çokluğuydu. Cambridge takımındaki üç doktora öğrencisinden biri olan üç numaralı kürekçi Larkin Sayre, sporu ve üst düzey araştırmacılığı beraber götürmek için çok sistemli olmak gerektiğinden bahsetti.

Yarış günü ise Londra’nın çeşitli semtlerinden bir insan akını gördük. Kapalı havaya ve arada çiseleyen yağmura karşın sabah saatlerinden itibaren on binlerce kişi Batı Londra’daki Putney ve Chiswick köprüleri arasındaki yaklaşık yedi kilometrelik kıyı şeridinin iki yanına dizilmeye başladı. 14.15’teki kadınlar yarışının saati yaklaştıkça kitle giderek büyüdü. Yarış sonrası tahminlere göre, muhtemelen Cracknell etkisiyle bu yılki seyirci sayısı 250 bini geçti.

Parkurdaki dört dönemecin ilki ve sonuncusu Middlesex yani kuzey tarafına yarasa da, ortadaki daha uzun iki dönemeç her zaman Surrey’i seçen takıma daha büyük avantaj getiriyor. Bu sebeple öğlen saatlerindeki kura atışını kazanan Cambridge kadın ve erkek takımları Surrey yani nehrin güney tarafını seçti.

Yarış öncesi hava kapalı ve serindi. Ancak rüzgâr yoktu. 14.15’teki kadınlar yarışının start bayrağı sallandı ve iki takım da büyük bir hızla küreklere asıldı. Yarışın favorisi Cambridge takımı gözle görülür bir şekilde daha hızlıydı ve henüz ilk birkaç yüz metrede farkı açmaya başladılar. Yarım boyluk farkı Craven Cottage dönemecinde korudular ve bir mil noktasını yaklaşık bir boy önde geçtiler. Bu sırada hamlacıların nabızları ekrana geldi: Cambridge’den Lily Lindsay’ninki 193, Oxford’dan Amelia Standing’inki ise 204’tü.

Hammersmith Köprüsü altından geçerlerken yarışın 1.6 mil, yani yaklaşık 2.5 kilometrelik kısmı geride kalmıştı ve Cambridge ile Oxford fark yaklaşık üç boya kadar çıkmıştı. Bu sırada yarışı izleyen kalabalığın etkisini gördük. Her iki tekne de köprünün altından geçerken alkış yağmuru ve tezahüratı duyduk. Yarış sonrası Cambridge takımından Larkin Sayre “Sanki teknedeyken hemen önümde bir hoparlör var gibi hissettim!” diye anlatacaktı bu seyirci etkisini.

Hammersmith sonrası teknedeki kamera sisteminden Oxford dümencisi Eleanor Shearer’ın “Onları yakalayabiliriz!” bağırışlarını duyduk. Ancak fark pek kapanacak gibi değildi. Cambridge Takımı, Chiswick Steps’teki 4.5 kilometrelik kısmı 11 dakika 26 saniyede geçip kendi rekorlarına üç saniye kadar yaklaştı. Aradaki fark da dört boyu geçmişti. Disiplini hiç elden bırakmayan ve Barnes Tren Köprüsü altında farkı beş boya kadar çıkaran Cambridge Takımı, 6.8 kilometrelik yarışı 18 dakika 47 saniyeyle kazanmayı başardı. Bu aynı zamanda Cambridge’in üst üste üçüncü, toplamda da 44’üncü galibiyeti oldu. Oxford’un 30 galibiyeti bulunduğunu hatırlatalım.

Sıra geldi erkekler yarışının startına. Saat 15.15’teki start öncesi son hazırlıklar tamamlandı. Herkes dikkat kesilmiş, hakemlerin sallayacağı start bayrağına gözlerini dikmişti. Ama iki takım kürekçileri biraz beklemek zorunda kaldı. Nehirdeki bir plastik şişe Oxford teknesinin önünden geçince, hakemler de startı iki dakika kadar geciktirdi. Sonunda kırmızı bayrak sallandı ve iki takım da agresif bir başlangıç yaptı. Cambridge Takımı, Craven Cottage önünde yarım boy fark yapsa da Oxford’un direnişini izliyorduk.

Tam bu noktada iki tekne öyle yaklaştı ki kürekler birbirine çarptı birkaç kez. Yarış hakemi Cambridge Takımı'nı, pozisyonunu koruması için birkaç kez uyarmak zorunda kaldı. Neyse ki 100 metre sonra tekneler bir kazaya yol açmadan birbirinden uzaklaştı. Ancak sudaki bu küçük sürtüşme Oxford sekiz tekinin temposunu gözle görülür şekilde bozdu. Hammersmith Köprüsü altında aradaki fark, Cambridge lehine iki boya kadar çıkmıştı.

Ancak parkurun Cambridge Takımı'na avantaj sağladığı bölümde Oxford sekiz teki beklenmedik bir dirençle karşılık verdi. 3 mil geçiş noktasında ve Barnes Köprüsü’nde de iki boyluk fark açılmadığı gibi, sonrasında Oxford teknesinin atağını gördük: Farkı tek boya kadar indirmeyi başardılar. Ancak bitişe çok az mesafe kalmıştı ve buradan sonra rakibi yakalamak pek mümkün değildi. Kıyının her iki yanındaki binlerce seyircinin tezahüratı altında Cambridge Takımı 16 dakika 57 saniyede bitiş çizgisini geçti. Yarış sonu James Amca dahil tüm takım mutlu ama tükenmiş vaziyetteydi. Oxford Takımı'nın dümencisi ise yarışla ilgili itirazda bulunmakla meşguldü bu sırada. Ama itiraz kabul edilmedi ve Cambridge sekiz tekinin şampiyonluğu tescillendi. Böylece Cambridge son yirmi yılda ilk kez üst üste Boat Race’i kazanmış oldu.

Kupa töreni sonrası Cambridge dümencisi Holland sudaki sürtüşmenin normal olduğunu anlattı: “Pozisyonumu korumaktan başka çarem yoktu. O dönemeçte birbirimize çok yaklaştık. Kürek sporunda böyle şeyler olabilir. Biz gayet iyi gidiyorduk. Bu olay kesinlikle ritmimizi bozmadı.” James Cracknell ise yorgun ama mutluydu: “İlk bir milde üstündük ama bu yarışın farkını bundan sonra anlıyorsunuz. İki kilometre gidiyorsunuz, geride dört buçuk kilometre daha var. Biz ise ilk bir milden sonra farkı açamadık.”

46 yaşındaki Cracknell bu galibiyetle beraber 190 yıllık yarışın tarihindeki en yaşlı şampiyon olmayı da başardı. Galiba bundan sonra yüksek lisans tezini yazmaya daha fazla vakit ayıracak.