Super Bowl - Sarper Günsal'a sorduk: Kim kazanır?

2012 sezonu çaylak QB’lerin yılı oldu denebilir. Redskins’de RGIII, Colts’da Andrew Luck, Seahawks’da da Russell Wilson gösterdikleri performansla hem takımlarını playoff’a çıkardılar, hem de -Cam Newton hariç- son yıllarda oldukça verimsiz geçen “QB hasatı”nda güzel bir yıl yakalayarak önümüzdeki seneler için bize konuşacak çok malzeme verdiler. Bu üçlünün yanına, ikinci yılında olmasına karşın sezon ortası görevi devralan 49ers oyun kurucusu Colin Kaepernick’i de eklemek gerek.

Luck hariç diğer üç QB’nin ortak özellikleri NCAA’de gittikçe yayılan ve “read option” ya da “pistol” diye anılan hücum sisteminden gelmeleri. QB’in aynı zamanda bir koşucu (RB) olarak da görev aldığı, oyun başladığı anda savunmanın durumuna göre değişik hücum varyasyonlarına girmeyi sağlayan bu formasyon, savunmaları zora düşürdüğü için daha çok tercih edilir oldu. Ancak NFL’deki savunma oyuncularının fiziksel üstünlükleriyle defans kurgularının çok daha oturmuş olması “pistol offense”in şimdiye dek bu seviyede çok da başarılı olmamasına yol açmıştı. Geçmişe döndüğümüzde, Randall Cunningham ve Michel Vick buna benzer oyun tarzıyla belli bir başarı yakalamışlardı aslında. Hatta geçen sene Tim Tebow Denver’da bu yöntemle takımını playoff’a yükseltmişti.

Ancak son 15 yılın en başarılı oyun kurucuları sayılan Tom Brady ve Peyton Manning’in “pocket QB” oynayarak elde ettikleri sonuçlar karşısında hücum koordinatörleri bu yeni hücum felsefesini benimsemekte ayak diremişlerdi. Ancak gözüken o ki, NCAA koçlarının da yavaş yavaş NFL’e geçmeleriyle, önümüzdeki iki üç yıl pistol offense NFL’de daha da yaygınlaşacak. Ama tutunacak mı derseniz, onu bu genç oyun kurucuların sahada ne kadar sağlıklı kalacakları ve başarılı olacakları tayin edecek. RGIII’ün bir koşu oyunu sırasında diz bağlarını koparttığı sakatlık sonucu gelecek sezonu bile tehlikeye attığı ortadayken, bu yeni felsefeye ihtiyatlı yaklaşmakta fayda var.

NFL’i bu sene çok meşgul eden bir başka konu da, özünde bir çarpışma sporu olan Amerikan futbolunda, oyuncuların aldıkları darbelerin uzun dönemli etkileri oldu. NFL bu konudaki yakınmalara yıllardır kulaklarını tıkamaktaydı. Ancak emekli oyuncuların yaşadıkları fiziksel sorunlar ve son iki yılda sayısı gittikçe artan intiharlar olayın daha çok konuşulmasını sağladı. Eski NFL sporcuları zaten unutkanlık, erken bunama gibi sıkıntılarla boğuşuyorlardı. Ancak Junior Seau ve Dave Duerson’un intiharları sonrası yapılan beyin otopsilerinde “Kronik Travma Ansefalopatisi” (CTE) tanısı kondu ve alarm zilleri çalmaya başladı. NFL, ilk elde oyun kurucu ve WR’ları koruyacak kuralları daha sert uygulamaya başladı ama orta vadede amerikan futbolunda daha az çarpışma ve travmaya yönelik değişiklikler olmasını beklemeliyiz.

Diğer yandan bu sene NFC çok daha çekişmeli bir konferans oldu. 49ers, Seahawks, Falcons ve Redskins’in beklenenden daha iyi olmaları, çekişmeli bir sezon izlememizi sağladı. NY Giants klasik post-SB sendromuyla kötü bir yıl geçirdi, ligin özellikle ikinci yarısında döküldü ve playoff’a kalamadı. Keza Orta Doğu ve Balkanlar’ın(!) en haşmetli stadını yapan Jerry Jones ve Cowboy’ları da seneyi hüsranla kapattılar. En güçlü SB adayı olarak gösterilen GB Packers ise koşu oyunu üretememenin sıkıntısını –özellikle- playoff’ta yaşadı. Vikings’i rahat geçti Green Bay ama korkutucu bir savunmaya sahip San Francisco önünde çok direnemedi. Bu maçta Packers Bay savunma koordinatörü Dom Capers’in adam adama savunmasına karşı Colin Kaepernick müthiş koşu koridorları buldu ve NFL tarihinin QB koşu rekorunu kırarak cevap verdi. San Francisco demişken, Michael Crabtree, Randy Moss ve Vernon Davis gibi WR/TE gücü, Frank Gore gibi süper bir koşucu beke ek olarak muhteşem savunmasıyla 49ers sezonun en spektaküler takımlarından biri oldu. Ortalamanın üstünde oynayan QB Alex Smith’le sezon gayet iyi giderken, Smith'in beyin sarsıntısı sonucu sazı eline alan Kaepernick, hücuma bir başka boyut daha ekleyerek takımını SB’a kadar taşıdı. Kaep’te ısrar ederek tüm yorumcuların hışmına uğrayan coach Jim Harbaugh’un cesaretine hayran olmamak elde değil.

AFC’de yılın sürprizleri Indianapolis Colts ve Peyton Manning oldular. 2 yılda dört kez boyun ameliyatı geçiren Peyton Manning’in artık verimli olmayacağına karar veren Irsay Ailesi takımı nadasa çekerek yeniden yapılanma kararı alıp Manning’i serbest bıraktı. Onun yerine de Stanford’dan –hem de mimar olarak- mezun olan Andrew Luck etrafında yeni bir takım kurdu. Luck yaşından beklenmeyecek olgunlukta bir yıl geçirdi. Üstüne sezon ortasında kan kanseri olduğunu öğrenen baş antrenör Chuck Pagano’nun hikayesiyle farklı bir motivasyon da bulan takım, diğer tayların da Luck’a ayak uydurmasıyla playoff’a çıktı ama ilk turdan öteye geçemedi. Eh yeniden yapılanmaya giren bir takım için bu da yeter.

Peyton Manning ise Tim Tebow’u Jets’e gönderen Denver Broncos ile anlaştı (bu yazı “trajik komedi” dalında olmadığından maalesef Jets’den bahsedemeyeceğiz). Peyton’un, boynu nedeniyle bir daha pas atıp atamayacağı bile belirsizken, usta oyun kurucu sezonu harika geçirdi. Ancak playoff’un ikinci turunda, buz gibi bir havada Baltimore Ravens’a elenmekten kurtulamadı. O Ravens ki, AFC şampiyonluk maçında canımız Patriots’u da sopalayarak Pazar günü SB’da oynamaya hak kazandı.

Tarihte ilk kez iki kardeş SB’da coach olarak karşı karşıya gelecekler. 15 ay büyük John Harbaugh ve Baltimore Ravens, kardeşi Jim Harbaugh ve San Francisco 49’ers ile New Orleans’ta karşılaşacaklar. Zaten maçın adı “Harbowl” oldu bile.

Baltimore Ravens, sezona kötü başlamasına karşın müthiş bir düzelme gösterdi ve playoffları silip süpürdü. Ray Lewis’in ruhani liderliğinde öncelikle çok yıpratıcı bir müdafaa yapıyor takım. Ravens zaten geleneksel olarak bir savunma takımı olageldi. Diğer yandan hücumda Ray Rice kaynaklı koşu oyununa bel bağlıyorlar. Bir de Joe Flacco’nun derin paslarıyla başarıya koşuyorlar (bkz. Ravens-Broncos 2013 Divisional Playoff Game). Ancak SF’nun hem koşu hem pas savunması ve CB pozisyonları çok zengin. San Fran’ın tek sıkıntısı kicker David Akers. İyi bir kicker parasını playoff ve SuperBowl’da hak eder. Normal sezonda kaçan FG’ler, eleme maçlarında yaşamsal bir önem kazanır. Bu açıdan, stresli anlarda +40yd’dan sayı yapan bir kicker takımının SB kazanma şansını kat be kat artırır (bkz. Adam Vinatieri). David Akers bu sene 29/42 başarı oranıyla oynuyor. Hiç yeterli bir oran değil. Üstelik kritik anlarda daha çok kaçırıyor. Niners bir ara o kadar çaresiz kaldı ki, 2011 AFC Finali’nde son saniyede FG kaçırıp Ravens’dan kovulan Billy Cundiff’i bile takıma aldı. Yani San Francisco maçı son saniyelerde gelecek bir FG’a bırakmamak zorunda.

Peki kim kazanır?? Madem ki Vatanseverler Superbowl’a çıkamadı, o zaman kalbim San Francisco’dan yana. Mantığım da. Niners geçen sezondan beri çok agresif bir savunma yapıyor. Bu sene daha da düzeldi. Ravens hücumu oldukça standart. Yeni ve sürpriz bir şey üretme olasılığı düşük. Kaepernick maça iyi başlarsa, Justin Smith ve Aldon Smith pass rush ve koşu oyunlarında Rice’i durdurmayı başarırlarsa maçı 49ers alır. Unutulmasın ki Niners çıktığı beş SuperBowl’un hepsini kazanmış bir takım. Beni tek huzursuz eden şey, sırasıyla Colts, Broncos ve Patriots’u elemiş Baltimore’un gereksizce inatçı ve çok tecrübeli bir takım oluşu… Bir de Akers’in sol ayağı…

49ers kazanırsa Colin Kaepernick’in MVP seçilmesini bekliyorum. Nedense Ravens kazanırsa Joe Flacco seçilir diyemiyorum. Sessiz sakin Flacco gözüktüğünden daha iyi bir oyun kurucu aslında ve uzun topları çok canlar yaktı bu sezon. Düşük skorlu bir maç sonunda Ravens şampiyon olursa, NFL’in “hikaye yaratma merakı” nedeniyle, ortalama bir sezon geçiren Ray Lewis ikinci kez SuperBowl MVP olarak kariyerini noktalayabilir.

Bir önceki cevabı bıraktığım yerden devam edeyim. Ravens öncelikle çok tecrübeli bir takım. Bu faktör de playoff’ta önem kazanıyor.. Ray Lewis bu sene triseps yırtığıyla 5 hafta oynayamadı. Ama sakatlığı sürerken emekli olacağını açıklayarak takımına ekstra bir itici güç sağladı. Kendisi 37 yaşında. Defansın diğer yapı taşları Terrell Suggs (OLB) 30, Ed Reed (SS) ise 34 yaşındalar. Cami yıkılmış ama mihrap yerinde bir savunma bu. Yılın en üretken hücum gücüne sahip New England Patriots’u deplasmanda 13 sayıda tutmayı başardı. Yine de kafamı kurcalayan şey triseps kasını yırtan 37 yaşında biri, 2 ay içinde nasıl sahalara döndü? IGF-1 denen doping maddesinin etkisi olabilir mi?

Oyunun hücum yönünde de koşucu bek Ray Rice ile return oyuncusu Jacoby Jones ve uzun pas tutucusu Torrey Smith rakip savunmalara sıkıntı yaşatıyorlar. Flacco hemen her maç 1st down’da 2-3 kez bu uzun pasları deniyor. Yarısını tuttursa yetiyor zaten. Kısa paslarda da Anquan Boldin gibi yumuşak elli bir WR daha var.

Alex Smith gerçekten de bahtsız bir bedevi. Yıllarca NFL basınınca eleştirildi, takım onun yerine bir sürü ismi denedi. Onun şansı eski bir QB olan Jim Harbaugh’nun takımın başına geçmesi oldu. Takımdaki yeri sağlamlaştı, geçen sene iyi istatistiklerle oynadı (ama sezon sonu 49ers yine de Peyton’ı almaya çalıştı). Bu seneye de gayet iyi başladı. Eğer sakatlanmasaydı bu takım Smith önderliğinde yine Super Bowl’a çıkardı. Ama işte her bahtsız bedevi gibi o da çölden gelen (Nevada’dan mezun) Kaepernick’e işini kaybetti. Daha önce de bahsettim, burada Jim Harbaugh’un cüretine şapka çıkarmak gerek. Alex iki haftada iyileştikten sonra takıma geri dönebilirdi ama Harbaugh genç QB’siyle devam etmeyi tercih etti. Bu büyük bir riskti aslında. Ancak Kaepernick’in nasıl ve neden draft edildiğini, koçun onu nasıl eğittiğini okuyunca, Harbaugh’un önceden beri uzun vadeli planını Smith yerine Kaepernick üstüne kurduğunu anlamış olduk. Ama hakkını vermek gerek, genç Kaep de verilen şansı iyi kullandı. Önce sadece koşabildiğini zannediyorduk. Ama NFC Şampiyonluk maçında, Falcons önünde sadece kollarını konuşturdu. Şimşek gibi pasları ve isabet oranıyla maçın kazanılmasında büyük pay sahibi oldu. Eğer Pazar günü heyecanını yener, maça iyi başlar ve Ravens’in sert savunması tarafından hastanelik edilmezse (Ravens SS #31 Bernard Pollard’a dikkat) sıkıntı yaşamayacağını düşünüyorum.

Sarper Günsal'ı Twitter'da @sarpergunsal adresinden takip edebilir, bloguna buradan ulaşabilirsiniz.