Bisikletinin gelişimi

Paris-Tours sıradan bir yarış değil. Takvimin sonunda, Sonbahar'ın puslu havasında, şato manzararaları ve nefis bir peyzaj eşliğinde koşuluyor. Zaten Tours'un başlıbaşına "Aşkım kır düğünü yapalım mı?" çiftlerinin vazgeçilmezi hâline geldiği bir çağda, yarış da sıradan değil.

2011 Paris-Tours'ı hiç sıradan değildi. Yarışı kazananlar, kaybedenlerden çok Kurt Asle Arvesen'in vedası damga vurdu bu özel güne. Arvesen, bisikletle fazla haşır neşir değilseniz çok fazla kulağınıza çalınmayacak bir isimdir. Ama peloton'u kendinize ikinci bir aile olarak benimsediyseniz her zaman orada olacağını düşünürsünüz, yaşlanır ve bir gün kariyerini sonlandırır.

Kurt Asle Arvesen'in bir ülkenin kaderi açısından da önemi büyük. Norveç'ten bahsediyorum, adını duyduğunuzda aklınıza "Refah" kelimesini getiren ülke. Spor tutkuları mâlum ama bunun daha çok kayaklı koşu ve biatlon olduğu da bir gerçek. Kahramanlık menkıbeleri daha çok bu iki spordaki efsaneler üzerine yazılan ülke son yıllarda "7 saat bisiklet süren adamlara" dikkat kesildi.

Kilometre taşları
Her başarı hikâyesinin anlatılmaya değer dönüm noktası vardır. 80'lerde Dag-Otto Lauritzen'in zaferiyle ilk kez kafasını uzatan Norveç'in bisiklet serüveninde 90'lar kilit rol oynuyor. Paris-Tours'la kariyerine nokta koyan Kurt Asle Arvesen'in 1997 Dünya Şampiyonası'nda 23 Yaş Altı Yol Yarışı'nı kazanması, 98'de bu sefer Thor Hushovd'un 23 Yaş Altı Zamana Karşı Yarışı'nı alması ülke için kilometre taşı oldu.

Bisiklet tutkusunun bir yaşam biçimi olduğu Belçika'dan 90'larda Norveç'e taşınan Gino Van Oudenhave bu zaferlerden önceki dönemleri keskin bir kuraklık ve saf bir hayâl kırıklıklarıyla anlatır. Bisikletin pek önemsenmemesi, kış sporlarının hükümdarlığı, medyanın ilgisizliği onu yaralar.

Kurt Asle Arvesen ve Thor Hushovd'un genç yaşta aldıkları bu zaferler ilk adım olmuştur. Arkasını yine Hushovd getirir. 2002'de ilk kez Fransa Bisiklet Turu'na etap kazandığında bisikletin popülaritesi tavan yapar, ülkenin en büyük kanallarından TV2, Tur'u yayınlamaya başlar. Hushovd, başarılarını sadece Fransa topraklarıyla sınırlı tutmaz, Bahar Klasikleri'ni de silip süpürür. Norveç, bu sefer bisikletin sadece Temmuz'dan Temmuz'a, Fransa'dan Fransa'ya bakılan bir şey olmadığını anlar, aileler garajlarına kayak malzemelerinin yanısıra bisikletleri de koyar.

Yeni prens: Edvald Boasson-Hagen
Kurt Asle Arvesen'in kilit bir görev adamına, Thor Hushovd'un tecrübeli bir yıldıza dönüştüğü anda yeni bir yıldız çıkagelir: Edvald Boasson-Hagen. Hushovd'la birlikte başlayan dalgada televizyonun karşısına oturan bu sarışın çocuk 2000'lerin ortasından itibaren sesini duyurmaya başlar. "Ben de geliyorum abiler" çığlıkları 2009'da kazandığı Gent-Wevelgem'le herkesin kafasına çakılır. Eski tip bir yıldız kazanmıştır yol bisikleti; müthiş iniş yeteneği olan, sprinter kimliğine sahip, dağlarda mücadele edebilecek, Klasikler'de her zaman en önde yer alan. Hushovd'dan farklı, Hushovd'a benzer bir kariyerin kapılarındadır artık.

Sakatlıklar ve beklentilerin artması 2010'u biraz geri viteste geçirmesine neden olur Boasson- Hagen'in. Utangaç olarak tanımlar onu görenler, pek fazla medyaya içini dökebilen tipte bir adam değildir. Şans bu ya, medya onu çok sever. Cycle Sport dergisi bisiklet tarihini gelmiş geçmiş en büyük ismi Eddy Merckx'le karşı karşıya oturtur onu, "When Eddy meets Eddy" başlığıyla. Merckx onu över, "60'larda olsaydı bu stille Büyük Turlar'ı süpürür "der. Stil olarak, tarz olarak yanlış zamanda doğmuş olabilir. Aslında hayır, doğru zamanda, Norveç'in altın çağında doğmuştur.

Her şeyin başladığı kasaba
2011, Norveç bisikleti için zirveydi. Fransa Bisiklet Turu'nda ikisi Hushovd, ikisi Edvald Boasson Hagen tarafından kazanılan toplam dört etap ülkedeki ilginin tavan yapmasını sağladı. Herkes kafasını Fransa'ya çevirdi, yıllık izinler Tur'un dağlarında, soğukta bayraklarla donarak harcandı.

Her başarı hikayesinin anlatılmaya değer bir de başlangıç noktası vardır, eskilere gitmemize neden olacak. 1987'de Fransa Bisiklet Turu'nun 14. etabını kazanan Dag Otto Lauritzen'in doğduğu ve yaşadığı Grimstad, Thor Hushovd'un da dünyaya geldiği yer. Küçük Thor, ilk bisikletle haşır neşir olduğu zamanlarda Lauritzen'in kapısını çalıp beraber binmeyi teklif edermiş. Tecrübeli Lauritzen, bu çağrılara "Evet" cevabını verdiğinde Noveç'in bisikletteki kaderini kökten değiştirdiğinin farkında değildi muhtemelen. Lauritzen, Arvesen, Hushovs, TV2, Hagen. Herkes dost, herkes arkadaş. Norveç'in yeni ulusal sporu hayırlı olsun.